co więcej
  • Kogo, czego nie ma? Roweru, ale: skutera

    25.03.2023
    25.03.2023

    Dzień dobry,

    zastanawia mnie odmiana słów rower oraz skuter w dopełniaczu. Z tego co udało mi się znaleźć, będzie to odpowienio „roweru” i „skutera”, czy jednak nie powinno być „skuteru”? Brzmi to nienaturalnie, ale byłoby w mysl zasady, że słowa obcego pochodzenia rodzaju męskiego w dopełniaczu mają literę -u, roweru, deseru, itp. Z jakiego powodu w tym wypadku mówimy „skutera”? Z góry dziękuję za pomoc.

  • na przestrzeni wielu lat
    12.09.2014
    12.09.2014
    Szanowni Państwo,
    dawno temu, kiedy zdawałam egzamin wstępny na studia, zostałam zbesztana przez profesora przeprowadzającego ze mną rozmowę, ponieważ w podaniu napisałam: „na przestrzeni wielu lat…”. Profesor zadał mi pytanie, czy uważam, że przestrzeń ma czas. Przeżyłam to bardzo, na studia się dostałam i przez pięć lat słyszałam podczas wykładów to sformułowanie. Do dziś zadaję sobie pytanie, czy oburzenie profesora było uzasadnione. Bardzo proszę o odpowiedź.
  • Z czym łączymy adopcję?
    6.04.2020
    6.04.2020
    Bardzo proszę o odpowiedź na pytanie, czy prawidłowe jest używanie słowa adopcja w stosunku do istot innych niż dziecko. Mam na myśli adopcję psa, kota, pszczoły czy drzewa. Ostatnio spotkałam się z dużą ilością negatywnych reakcji na takie połączenie.
  • dwie zagadki
    16.02.2005
    16.02.2005
    Witam serdecznie.
    1. Jak powiedzieć poprawnie: „Widzę go co chwilę” czy też lepiej „Widzę go co chwila”?
    2. Czy poprawne jest zastępowanie wyrazem czym słowa im? Mam na myśli konstrukcje typu: „Im więcej ludzi, tym bardziej duszno”. Na Śląsku, gdzie mieszkam, często słyszy się: „Czym więcej ludzi, tym…”. Czy w tym znaczeniu można tych wyrazów używać na równi?
  • Dywiz w nazwach miejscowych oraz w nazwach przystanków

    29.01.2024
    3.10.2021

    Szanowni Językoznawcy,

    co rządzi użyciem lub nieużyciem łącznika w nazwach miejscowych niektórych osiedli lub przystanków? Czym różnią się nazwy osiedli w Warszawie, takie jak Marymont-Potok, Marymont-Ruda od np. nazwy Bemowo Lotnisko (bez łącznika)? Czy stosowanie łącznika w nazwach przystanków typu: Podleśna-IMiGW, Łomianki-Szkoła, Nowy Świat-Uniwersytet, Wola-Ratusz jest poprawne? W jakim zakresie używa się w tych przypadkach norm dot. nazw miejscowości?

    Z poważaniem i pozdrowieniami

    J.J.

  • Kłopotliwy Murzyn

    16.12.2020
    31.01.2017

    Wprawdzie bardzo stary nie jestem (nieco ponad 30 lat), więc może zabrzmieć to trochę dziwnie, ale w czasach mojej młodości nie było niczego złego w określeniu Murzyn. Obecnie poprawność polityczna każe mówić Afroamerykanin lub osoba czarnoskóra, a Murzyn stał się określeniem obraźliwym.

    Proszę wyjaśnić genezę Murzyna, a także dlaczego obecnie to określenie jest „na cenzurowanym”, z czego wynika ta zmiana jego postrzegania.

  • Odległa negacja

    16.02.2022

    Szanowni Językoznawcy,

    mam problem z zaprzeczoną konstrukcją więcej niż tylko.

    Nie powinno być kłopotu z zakupieniem czegoś więcej niż tylko kartofli? Czy jednak: Nie powinno być kłopotu z zakupieniem czegoś więcej niż tylko (niż same) kartofle?

    Nie będzie mogła rozwinąć skrzydeł i pokazać czegoś więcej niż tylko pięknej kreacji? Czy: Nie będzie mogła rozwinąć skrzydeł i pokazać czegoś (coś?) więcej niż tylko piękna kreacja?

    A może obie formy są dopuszczalne?

    Pozdrawiam

    Anna

  • Jak pytać o narzędnik?
    6.11.2007
    6.11.2007
    Moje pytanie dotyczy pytań do narzędnika. We wszystkich współczesnych znanych mi publikacjach pytania te brzmią z kim? z czym? Jednak mój Tata jeszcze uczył się pytań kim? czym?, co wydaje mi się bardziej logiczne (kim, czym się posługuję – czyli jakim narzędziem?). Skąd w tych pytaniach wzięło się z? Czy jest to rusycyzm?
  • Padawan
    15.05.2017
    15.05.2017
    Szanowni Państwo,
    w sadze Gwiezdne wojny istotną rolę odgrywają padawani – młodzi adepci sztuki Jedi. Chciałbym dowiedzieć się czegoś więcej o tym słowie. Nie spotkałem go nigdzie poza tym kontekstem, czyżby zostało wymyślone na jego potrzebę? Obiło mi się o uszy, że – nazwijmy to szumnie – sfera duchowa świata Star Wars była inspirowana tradycjami Dalekiego Wschodu. Słowo padawan rzeczywiście pobrzmiewa gdzieś jakby z hinduska? Czy to dobry trop?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Poprawność zdań
    31.01.2016
    31.01.2016
    Szanowni Państwo,
    czy podróż można podjąć, czy tylko się w nią wyrusza itp.?
    Drugi problem: czy w tych zdaniach/wyrażeniach powinny być przecinki:
    z własnej nieprzymuszonej woli, Znalazła się w tej samej grupie co moja koleżanka, Patrzyli, jak biegnąc, znika za rogiem?
    I problem trzeci:
    Ogromną większość ludzi można uznać za nieszkodliwe.
    Czy nie powinno być: nieszkodliwą?

    Za poważaniem
    Czytelniczka
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego